UE daje zielone światło dla kluczowych dyrektyw i rozporządzeń pakietu Fit for 55
Rada Unii Europejskiej zaaprobowała 25 kwietnia 2023 roku kluczowe dyrektywy i rozporządzenia pakietu Fit for 55, które w ubiegłym tygodniu przegłosował Parlament Europejski. Są to konkretne akty prawne ukierunkowane na ograniczenia emisji gazów cieplarnianych o co najmniej 55 proc. do 2030 roku (w porównaniu z rokiem 1990) i osiągnięcie neutralności klimatycznej do 2050 roku.
Główne regulacje dotyczą m.in. reformy unijnego systemu handlu uprawnieniami do emisji (EU ETS), nowego granicznego mechanizmu węglowego (CBAM), a także utworzenia Społecznego Funduszu Klimatycznego (SCF). Reforma systemu handlu emisjami zakłada, że sektory już objęte systemem mają do 2030 roku obniżyć poziom emisji gazów cieplarnianych o 62 proc. w porównaniu z poziomem w roku 2005. Nastąpi też stopniowe wycofywanie bezpłatnych uprawnień do emisji w latach 2026–2034. Ponadto powstanie odrębny system ETS II dla paliw, które wykorzystuje się w transporcie drogowym i do ogrzewania budynków. W ramach systemu UE wprowadzi opłaty od emisji gazów cieplarnianych z tych sektorów w 2027 roku lub w 2028 roku, jeżeli ceny energii będą wyjątkowo wysokie.
Do ETS zostaną włączone też emisje gazów cieplarnianych z sektora żeglugi morskiej. Kolejna regulacja dotyczy przepisów o nowym unijnym mechanizmie dostosowywania cen na granicach z uwzględnieniem emisji CO2 (CBAM). Obejmie on takie towary, jak żelazo, stal, cement, aluminium, nawozy, elektryczność i wodór. Importerzy wspomnianych towarów będą musieli zapłacić różnicę pomiędzy opłatą emisyjną w kraju produkcji a ceną uprawnień do emisji w unijnym ETS. CBAM będzie wprowadzany stopniowo w latach 2026–2034 w miarę jak będą wycofywane bezpłatne uprawnienia do emisji w ETS.
Utworzenie w 2026 roku unijnego Społecznego Funduszu Klimatycznego ma służyć wspieraniu gospodarstw domowych, mikroprzedsiębiorstw i użytkowników transportu, którzy są „szczególnie dotknięci przez ubóstwo energetyczne i transportowe”.
Polski rząd nie popiera pakietu. – Nowym, kluczowym elementem, który budzi nasz zdecydowany sprzeciw, jest włączenie do systemu EU ETS budynków i transportu drogowego. Paliwa używane w tych sektorach będą obłożone dodatkową opłatą – oznacza to, że im więcej emisji z danego paliwa, tym opłata będzie wyższa. Będzie się to przekładało na wzrost kosztów ogrzewania i korzystania z transportu, zarówno w Polsce, jak i w innych państwach UE – tak mówiła Anna Moskwa po uchwaleniu pakietu przez Parlament Europejski. ( Źródło: Prawo.pl dla LEX z dn.25.04.2023 r./HW)