27 kwi 2023
Prawo pracy: Kolejne duże zmiany w Kodeksie pracy
Nowelizacja kodeksu pracy oraz niektórych innych ustaw wchodzi w życie 26 kwietnia 2023 roku. Zmiana przepisów wynika z konieczności wdrożenia do polskiego prawa dwóch unijnych dyrektyw:
- w sprawie przejrzystych warunków pracy oraz
- work-life balance.
- w łączeniu obowiązków domowych i pracowniczych pomocny ma być dodatkowy, pięciodniowy (bezpłatny) urlop opiekuńczy. Zostanie udzielony pracownikowi na osobistą opiekę lub wsparcie z poważnych względów medycznych osoby będącej członkiem rodziny lub mieszkającej w tym samym gospodarstwie domowym. Zgodnie z nowymi przepisami za członka rodziny uważa się syna, córkę, matkę, ojca lub małżonka.
- dodatkowo pracownik może od teraz skorzystać z dwóch dni (albo 16 godzin) zwolnienia od pracy z powodu działania siły wyższej w pilnych sprawach rodzinnych spowodowanych chorobą lub wypadkiem. W tym wypadku zachowa prawo do połowy przysługującego mu wynagrodzenia.
- wydłużony urlop rodzicielski o dodatkowe dziewięć tygodni, które w praktyce są przeznaczone dla ojców (tzn. przepadną, jeśli nie zostaną wykorzystane).
- regulacje dla pracowników wychowujących dziecko do ósmego roku życia – jeżeli nie wyrażą na to zgody, to nie można ich zatrudniać w godzinach nadliczbowych, w porze nocnej ani też delegować poza stałe miejsce pracy. Do tej pory taka zasada odnosiła się tylko do opiekunów dzieci do lat czterech.
Pracodawca nie będzie mógł odmówić pracownikowi nowych urlopów.
- przejrzyste warunki pracy ma natomiast zagwarantować obowiązek uzasadniania wypowiedzenia umów o pracę na czas określony oraz konieczność konsultowania tego kroku z reprezentującym pracownika związkiem zawodowym,
- nowe zasady stosowania umów na okres próbny. W efekcie czas ich trwania zależy teraz od długości umowy na czas określony, jaką firma będzie chciała zawrzeć z zatrudnionym po okresie próby. Pracownik (zatrudniony u danego pracodawcy co najmniej sześć miesięcy) może też raz w roku występować do pracodawcy z wnioskiem o zmianę rodzaju umowy lub zatrudnienie w pełnym wymiarze czasu pracy. W myśl nowych regulacji takie podanie pracownik może skierować jedynie raz w roku. Z kolei firma musi na nie odpowiedzieć w ciągu miesiąca,
- nowe obowiązki informacyjne pracodawców – konieczność informowania o prawie pracownika do szkoleń, jeżeli firma je zapewnia, w szczególności o ogólnych zasadach polityki szkoleniowej w przedsiębiorstwie,
- czas szkolenia przeprowadzanego poza normalnymi godzinami pracy pracownika wlicza się do jego czasu pracy.
- gwarancja prawa pracownika do równoległego zatrudnienia w innym miejscu. Zakazane jest bowiem zabranianie pozostawania w stosunku pracy z innym pracodawcą.
Źródło: Dziennik Rzeczpospolita – e wydanie z dn.26.04.2023 r./HW
