Sankcjonowanie naruszeń w zakresie przekroczenia dopuszczalnej masy i nacisków na oś pojazdu

W piśmie z dnia 30 października 2015 roku (sygn..GGI.012.39.2015.003W) skierowanym do Wojewódzkich Inspektorów Transportu Drogowego Główny Inspektor Transportu Drogowego  zawarł wytyczne polecając modyfikację dotychczasowych  zasad sankcjonowania naruszeń w zakresie przekroczeń dopuszczalnej masy i nacisków na oś pojazdu w transporcie międzynarodowym. Wydanie przedmiotowej instrukcji było efektem wezwania Komisji Europejskiej do usunięcia uchybienia, w związku z naruszeniem nr 2015/4040 dotyczącym niewłaściwego wdrożenia w Polsce  dyrektywy Rady 96/53/WE ustanawiającej dla niektórych pojazdów drogowych poruszających się na terytorium Wspólnoty maksymalne dopuszczalne wymiary w ruchu krajowym i międzynarodowym oraz maksymalne dopuszczalne obciążenia w ruchu międzynarodowym, a także analizy źródeł prawa pierwotnego Unii Europejskiej, w szczególności zobowiązań Rzeczpospolitej Polskiej zawartych w traktacie akcesyjnym. Zgodnie z art. 3 ust. 1 Dyrektywy 96/53/WE Państwo Członkowskie nie może wprowadzać przepisów zabraniających używania pojazdów na swoim terytorium w ruchu międzynarodowym z przyczyn odnoszących się do masy lub wymiarów, o ile spełniają wymagania określone w załączniku nr 1 do rozporządzenia (czyli do 11,5 ton nacisku na oś). W Polsce wprowadzono ograniczenia do 8 lub 10 ton na niektórych drogach dla wszystkich użytkowników, niezależnie czy wykonują krajowy, czy międzynarodowy transport drogowy. Przedmiotowe pismo  wbrew dotychczasowemu stanowisku GITD uznaje de facto, iż wprowadzone w Polsce ograniczenia nacisków osi do 8 lub 10 ton na niektórych drogach w sposób ewidentny naruszają przepisy dyrektywy 96/53/WE. Stanowi  ono pierwszy krok w kierunku normalizacji sytuacji w wykonywaniu przewozów drogowych, ale jednocześnie z całą wyrazistością daje o sobie znać między innymi w  postaci  zróżnicowania w kwestii praw i obowiązków przewoźników realizujących  transport krajowy i przewóz międzynarodowy. Trudno dopatrzeć się przesłanek uzasadniających odmienne traktowanie pojazdów poruszających się po tej samej drodze o nacisku np. 8 ton pojazdu w ruchu międzynarodowym z akceptowanym naciskiem 11,5 t, podczas gdy w ruchu krajowym transport taki jest  zabroniony i podlega określonym sankcjom w przypadku braku posiadania zezwolenia I kategorii na przewóz ponadnormatywny. Problem ten był przedmiotem wystąpień PISiL  do Ministerstwa Infrastruktury i Budownictwa   z prośbą o podjęcie  w trybie możliwie pilnym działań mających na celu wyeliminowanie nierównego traktowania podmiotów prowadzących działalność transportową wynikającego z obowiązującego prawa krajowego. Z odpowiedzi udzielonej przez MIiB  (pismo z dnia 30 sierpnia br.) wynika,   iż dotychczasowe stanowisko zarówno resortu jak i  Rzeczypospolitej Polskiej w związku z zarzutami skierowanymi wobec Polski przez KE w  zakresie nieprawidłowego wdrożenia do polskiego systemu prawnego Dyrektywy Rady 96/53/WE  jest odmienne od stanowiska GITD zaprezentowanego w piśmie z 30 października 2015 r.. Nie mniej jednak zawarto w odpowiedzi deklarację, iż „w ramach kompleksowego podejścia do problematyki poruszania się pojazdów o dopuszczalnym nacisku osi 11,5 t/oś resort transportu przewiduje podjęcie działań  legislacyjnych mających na celu zmiany obowiązujących przepisów prawa w zakresie nośności”. Do ruchu pojazdów o nacisku do 11,5 t/oś w ramach tych działań w pierwszej kolejności udostępnionych zostanie ok 50% dróg krajowych, w następnej kolejności działania obejmą drogi wojewódzkie. W odniesieniu do tych ostatnich planowane są spotkania i konsultacje z samorządami będącymi zarządcami dróg wojewódzkich.  (DA)