Wyjaśnienia MF dotyczące skutków podatkowych przy regulowaniu płatności w formie gotówkowej

Od 1.01.2017 roku wchodzi w życie znowelizowany przepis art. 22 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej zgodnie z którym: „dokonywanie lub przyjmowanie płatności związanych z wykonywaną działalnością gospodarczą następuje za pośrednictwem rachunku płatniczego przedsiębiorcy, w każdym przypadku gdy:

1. stroną transakcji, z której wynika płatność, jest inny przedsiębiorca oraz
2. jednorazowa wartość transakcji, bez względu na liczbę wynikających z niej płatności, przekracza równowartość 15 000 zł, przy czym transakcje w walutach obcych przelicza się na złote według kursu średniego walut obcych ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień dokonania transakcji.

Zatem limit wartości transakcji między przedsiębiorcami, w ramach których płatności muszą być dokonywane (przyjmowane) za pośrednictwem rachunku płatniczego zostanie obniżony  z obecnych 15 tys. euro do 15 tys. zł.

W przypadku naruszenia obowiązku, który wynika ze znowelizowanego przepisu ustawy o swobodzie działalności gospodarczej (określającego limit wartości transakcji między przedsiębiorcami) znajdą zastosowanie regulacje wprowadzone w ustawach podatkowych  PIT i CIT, które określają skutki podatkowe po stronie kosztów uzyskania przychodów.

Regulacje te  polegają na:

1. wyłączeniu możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów kosztu w tej części, w jakiej kwota płatności dotycząca transakcji określonej w ustawie o swobodzie działalności gospodarczej została dokonana bez pośrednictwa rachunku płatniczego, albo
2. obowiązku dokonania zmniejszenia kosztów uzyskania przychodów (zwiększenia przychodów w przypadku braku możliwości zmniejszenia kosztów) w tej części, w jakiej kwota płatności dotycząca transakcji określonej w ustawie o swobodzie działalności gospodarczej została dokonana bez pośrednictwa rachunku płatniczego – w przypadku transakcji odnoszącej się do kosztu zaliczonego uprzednio do kosztów uzyskania przychodów. W tym przypadku zmniejszenie kosztów uzyskania przychodów (zwiększenie przychodów) będzie dokonywane w miesiącu dokonania płatności z pominięciem rachunku płatniczego.

Ministerstwo Finansów na swojej stronie internetowej  zwraca uwagę, że wprowadzane od  1 stycznia 2017 r. przepisy podatkowe odwołują się do pojęcia „płatności”, wynikającej z transakcji (o której mowa w art. 22 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej), a zatem obejmują wyłącznie wskazany w nich sposób regulowania zobowiązania, tj. poprzez dokonywanie zapłaty. Regulacje te zatem nie znajdą zastosowania do innych form regulowania (wygasania) zobowiązań, które ze swojej istoty nie mają charakteru płatności  i nie są związane z rachunkiem płatniczym. W związku z tym takie formy  uregulowania zobowiązań jak m.in. kompensata (potrącenie), czy wymiana barterowa nie są objęte omawianymi przepisami. Jakkolwiek dochodzi wówczas do uregulowania (wygaśnięcia) zobowiązania, to jednak strony umowy nie dokonują „płatności”, które mogłyby być objęte zakresem tych regulacji.

Natomiast w przypadku płatności, które odbywają się za pomocą instrumentów płatniczych, związanych z rachunkami płatniczymi, takimi jak m.in. karty płatnicze, jak również płatności dokonywanych poprzez systemy pośredniczące w płatnościach, takie jak PayPal, PayU itp., będzie spełniony wymóg dokonania ich za pośrednictwem rachunku płatniczego.(www.mf.gov.pl-K.O.)