Orzeczenie Sądu Najwyższego: Kierowca z obcym prawem jazdy musi je mieć przy sobie

Od dnia 5 grudnia 2020 r. obowiązek posiadania i okazania prawa jazdy podczas kontroli drogowej, odnosi się do zagranicznego prawa jazdy, bo nie jest ono odnotowane w polskiej bazie danych, tj. Centralnej Ewidencji Pojazdów i Kierowców. Jednak kierowca prowadzący samochód bez tych dokumentów, nie może zostać skazany za jazdę bez żadnych uprawnień – orzekł Sąd Najwyższy w Izbie Karnej.

Izba Karna SN przypomniała, że ustawa z 14 sierpnia 2020 r. o zmianie ustawy – Prawo o ruchu drogowym wprowadziła zmianę powołanego przepisu art. 38 ust. 1 Prawa o ruchu drogowym, który począwszy od dnia 5 grudnia 2020 r. obliguje kierującego pojazdem do tego, aby posiadał przy sobie i okazał na żądanie uprawnionego organu: dokument stwierdzający uprawnienie do kierowania pojazdem inny niż wydane w kraju prawo jazdy (…) jeżeli kierujący nie posiada wydanego w kraju prawa jazdy.

Począwszy od 7 sierpnia 2023 r., wskazany obowiązek posiadania przy sobie dokumentu stwierdzającego uprawnienie do kierowania pojazdami, innego niż wydane w kraju prawo jazdy, dotyczy również tymczasowego elektronicznego prawa jazdy.

Z uzasadnienia projektu powołanej ustawy nowelizującej z 2020 r. wynika, iż wskazana zmiana i deregulacja – na wniosek ministra cyfryzacji – obowiązku posiadania przy sobie dokumentu prawa jazdy wydanego na terytorium RP, miała stanowić ułatwienie dla obywateli, a była możliwa w związku z rozszerzeniem zakresu działania systemu teleinformatycznego obejmującego centralną ewidencję kierowców, a obecnie zbędnym jest posiadanie przy sobie i legitymowanie się stosownym blankietem prawa jazdy. Obowiązek ten materializuje się dopiero w sytuacji, gdy kierujący pojazdem nabył uprawnienia do kierowania pojazdem poza krajem, względnie – tak jak miało to miejsce w analizowanej sprawie – wymienił za granicą polskie prawo jazdy, w konsekwencji czego posiadanie uprawnień do kierowania pojazdami wynika z zagranicznego dokumentu.

Tym samym, począwszy od 5 grudnia 2020 r. obowiązek posiadania i okazania podczas kontroli drogowej uprawnień do kierowania pojazdami, odnosi się do zagranicznego prawa jazdy, bo nie jest ono odnotowane w polskiej bazie danych.

Wyrok Izby Karnej SN z 26 marca 2025 r., sygnatura akt IV KK 85/25

Źródło: Prawo.pl dla LEX z dn. 08.04.2025 r./HW