Charakter roszczenia o pozbawienie wspólnika prawa do reprezentowania spółki – pytanie prawne skierowane do SN

Sąd Apelacyjny w Katowicach dostrzegł niebezpieczeństwo nieważności postępowania przy błędnym założeniu majątkowego charakteru roszczenia o pozbawienie wspólnika prawa do reprezentowania spółki. Dlatego zwrócił się do Sądu Najwyższego o rozstrzygnięcie tego problemu w drodze uchwały Izby Cywilnej.

Prawo prowadzenia reprezentacji spółki określone w art. 29 kodeksu spółek handlowych stanowi jedno z podstawowych praw wspólnika spółki jawnej, zaliczane zwykle do praw korporacyjnych, które łącznie z innymi prawami i obowiązkami składają się na treść stosunku prawnego spółki jawnej. Kodeks spółek handlowych przewiduje ponadto istotną swobodę wspólników w kształtowaniu treści stosunku umownego. Sąd przedstawiający zagadnienie prawne dostrzegł, że w doktrynie przeważa pogląd o niemajątkowym charakterze roszczenia o pozbawienie wspólnika prawa do reprezentowania spółki. Powództwo w takiej sprawie dotyczy bezpośrednio prawa korporacyjnego (czyli niemajątkowego), które jedynie pośrednio oddziałuje na interesy majątkowe spółki. Ponadto o majątkowym bądź niemajątkowym charakterze rozstrzyga wyłącznie przedmiot sprawy (dobra, którego ochrony żąda powód), a nie dalekosiężny cel, jaki się z tym przedmiotem wiąże. Istnieją też trudności z ustaleniem wartości przedmiotu sporu w przypadku uznania, że sprawa ma charakter majątkowy. Sąd Apelacyjny dostrzegł niebezpieczeństwo nieważności postępowania przy błędnym założeniu majątkowego charakteru sprawy. Sąd drugiej instancji, mimo poważnych wątpliwości w tym zakresie, zdecydował się na zadanie tego pytania prawnego w składzie jednoosobowym (Sygn. akt III CZP 50/24).

Źródło: Prawo.pl dla LEX z dn. 05/05/2025 r./HW