Zmienią się zasady transgranicznych podziałów spółek

W kodeksie spółek handlowych znajdą się nowe zasady dotyczące transgranicznego przekształcania, łączenia i podziału spółek. Bardziej będą również chronieni pracownicy takich firm. Wdrożenie tego typu rozwiązań wymaga unijna dyrektywa 2019/2121. Przepisy mają wejść w życie w sierpniu.

Do Sejmu trafił kolejny projekt nowelizacji kodeksu spółek handlowych. Jego celem jest  implementacja do polskiego prawa dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/2121 z  27 listopada 2019 r. zmieniającej dyrektywę (UE) 2017/1132 w odniesieniu do transgranicznego przekształcania, łączenia i podziału spółek.

Ministerstwo Sprawiedliwości, które odpowiadało za przygotowanie projektu, zaproponowało art. 516 Kodeksu spółek handlowych. W projekcie zaproponowano też wprowadzenie uproszczeń proceduralnych  w sytuacji, gdy przejęcie jest przeprowadzane przez spółkę, w której jeden wspólnik posiada bezpośrednio lub pośrednio wszystkie udziały lub akcje w spółce przejmującej i w spółce lub spółkach przejmowanych, a spółka przejmująca nie przyznaje żadnych udziałów lub akcji na podstawie połączenia.

Dyrektywa 2019/1151 znosi obowiązek ogłaszania danych rejestrowych w biuletynie krajowym wskazanym do tego celu lub równoważnymi środkami.  Publikację pozostawia swobodnej ocenie państw członkowskich. MS zdecydowało się na rozwiązanie wprowadzające  obowiązek złożenia wymaganych dokumentów co najmniej na pięć tygodni przed datą zgromadzenia wspólników albo walnego zgromadzenia spółki, na którym ma być powzięta uchwała o danej operacji transgranicznej.

W odniesieniu do podziałów transgranicznych dyrektywa 2019/2121 przewiduje specyficzny instrument ochrony wierzycieli, który znajduje zastosowanie w sytuacji, gdy roszczenie wierzyciela spółki podlegającej podziałowi nie zostanie zaspokojone przez spółkę, której przydzielone jest zobowiązanie. Wówczas pozostałe spółki przejmujące oraz spółka podlegająca podziałowi są za to zobowiązane solidarnie razem ze spółką, której przydzielono to zobowiązanie. Jednakże każda spółka biorąca udział w podziale ponosi odpowiedzialność solidarną tylko do wysokości wartości aktywów netto przyznanych tej spółce w dniu, w którym podział staje się skuteczny. Te uregulowania dyrektywy również uwzględnia projekt.

Klauzula nadużycia i nowe kompetencje dla sądu rejestrowego

• Projekt, w ślad za dyrektywą 2019/2121, w sposób ogólny określa klauzulę nadużycia. Zdaniem MS bardziej kazuistyczne ujęcie tej klauzuli mogłoby spotkać się z zarzutem niewłaściwej implementacji tych unijnych przepisów. Projekt przewiduje więc, że wniosek o wydanie zaświadczenia o zgodności z prawem danej operacji transgranicznej jest składany wraz z wnioskiem o wydanie decyzji właściwego organu podatkowego do sądu rejestrowego, który przekazuje ten wniosek do właściwego organu podatkowego. Zdaniem MS rozwiązanie to będzie ułatwieniem dla przedsiębiorców i zredukuje koszty związane ze złożeniem wniosku;
• Projekt rozszerza kompetencje sądu rejestrowego. Mianowicie, gdy sędzia będzie miał podejrzenie, że doszło do nadużyć w stosunku do pracowników będzie mógł przeprowadzić konsultacje
  z właściwymi organami oraz wyznaczyć biegłego.
• Dodatkowo projekt przewiduje możliwość składania przez Państwową Inspekcję Pracy uwag, w ramach procedury wydawania zaświadczenia o zgodności z prawem danej operacji transgranicznej.

Zgodnie z założeniami, przepisy mają wejść w życie 1 sierpnia 2023 r. ( Źródło: Prawo.pl dla LEX z dn.12.05.2023 r./HW)