TSUE: Tylko jedna kara za brak wykresówek z tachografu z kilku dni

Kierowcy pojazdów ciężarowych, autokarów i autobusów, którzy podczas kontroli nie przedstawiają wykresówek tachografu dotyczących dnia kontroli i 28 poprzednich dni, podlegają jednej karze, niezależnie od liczby brakujących wykresówek. Zasada ustawowej określoności czynów zabronionych i kar, w myśl której obywatele muszą być w stanie określić zachowania grożące pociągnięciem do odpowiedzialności oraz kary przewidziane w ustawie, stosuje się w tej dziedzinie.

Tak orzekł Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w ogłoszonym 24.03.2021 r. wyroku.

W 2013r., podczas dwóch kontroli drogowych przeprowadzonych we Włoszech, właściwe organy krajowe stwierdziły, że MI (sprawa C-870/19) i TB (sprawa C-871/19), prowadzący pojazdy transportu drogowego (pojazdy ciężarowe, autokary i autobusy), nie byli w stanie przedstawić wykresówek tachografu zainstalowanego w ich pojazdach, dotyczących bieżącego dnia i kilku z 28 poprzednich dni. Organy te nałożyły zatem na MI i TB szereg kar administracyjnych z tytułu określonej liczby naruszeń, którzy wnieśli do sądów włoskich skargi na te decyzje. Corte suprema di cassazione (sąd kasacyjny, Włochy), do którego skierowano te sprawy w ostatniej instancji, zwrócił się do Trybunału Sprawiedliwości zasadniczo z pytaniem, czy prawo Unii ustanawiające wymóg, aby kierowca był w stanie okazać wykresówki z bieżącego dnia i poprzednich 28 dni, należy interpretować w ten sposób, że w przypadku takim, jak w niniejszych sprawach, właściwe organy państwa powinny nałożyć na tego kierowcę pojedynczą karę w związku z jednolitym naruszeniem, czy też kilka oddzielnych kar w związku z kilkoma naruszeniami, których liczba odpowiadałaby liczbie brakujących wykresówek.

Trybunał stwierdził, że w razie nieprzedstawienia przez poddanego kontroli kierowcę pojazdów ciężarowych, autokarów i autobusów wykresówek urządzenia rejestrującego dotyczących kilku dni pracy w okresie obejmującym dzień kontroli i 28 poprzedzających go dni, właściwe organy państwa członkowskiego miejsca kontroli są zobowiązane do stwierdzenia jedynie jednolitego naruszenia obciążającego tego kierowcę i do nałożenia na niego tylko jednej kary.

TSUE podkreślił, że prawo Unii ustanawia jednolity obowiązek obejmujący cały okres 29 dni. Tym samym naruszenie obowiązku stanowi jednolite i jednorazowe naruszenie polegające na niemożności przedstawienia, przez danego kierowcę w czasie kontroli całości lub części tych 29 wykresówek. Naruszenie to może prowadzić tylko do jednej kary.

Trybunał uściślił jednak, że takie naruszenie jest tym poważniejsze, im wyższa jest liczba wykresówek, które nie mogą być przedstawione przez kierowcę. Trybunał Sprawiedliwości UE przypomniał, że państwa członkowskie mają obowiązek ustanowić kary wystarczająco wysokie, proporcjonalne do wagi naruszenia, tak aby wywrzeć rzeczywisty skutek odstraszający. Ponadto kary te muszą być dostatecznie elastyczne względem wagi naruszenia. TSUE podkreślił, że zasada ustawowej określoności czynów zabronionych i kar ustanowiona w art. 49 ust. 1 zdanie pierwsze Karty praw podstawowych Unii Europejskiej obowiązuje w tej dziedzinie. Zasada ta wymaga, aby prawo jasno określało naruszenia i związane z nimi kary. Warunek ten jest spełniony, jeśli zainteresowany, na podstawie treści odpowiedniego przepisu i w razie potrzeby na podstawie wykładni dokonanej przez sądy, jest w stanie określić, jakie działania i zaniechania grożą pociągnięciem go do odpowiedzialności.

Wyrok w sprawach połączonych C-870/19 i C-871/19 Prefettura Ufficio territoriale del governo di Firenze/MI i TB. ( Źródło: Prawo.pl. dla Lex z dn. 24.03.2021 r./HW)