Prawo konkurencji: TSUE: Wolno ujawnić dowody, chociaż zawieszono postępowanie o naruszenie prawa konkurencji

Sąd krajowy może nakazać ujawnienie dowodów do celów postępowania o odszkodowanie w związku z domniemanym naruszeniem prawa konkurencji, nawet jeśli postępowanie to zostało zawieszone ze względu na wszczęcie przez Komisję dochodzenia w przedmiocie tego naruszenia – orzekł TSUE. Sąd ten powinien jednak upewnić się, że ujawnienie dowodów jest rzeczywiście niezbędne i proporcjonalne z punktu widzenia oceny danego żądania odszkodowawczego.

W styczniu 2012 r. czeski urząd ochrony konkurencji wszczął postępowanie dotyczące możliwego nadużycia pozycji dominującej przez spółkę České dráhy, będącą krajowym przewoźnikiem kolejowym należącym do państwa czeskiego. To domniemane naruszenie prawa konkurencji polegało na stosowaniu drapieżnych cen przejazdów. W 2015 r. RegioJet, przedsiębiorstwo, które oferuje między innymi usługi kolejowych przewozów pasażerskich, wniosło do czeskiego sądu powództwo o odszkodowanie przeciwko spółce České dráhy, żądając naprawienia szkody poniesionej z powodu zarzucanego naruszenia.

W listopadzie 2016 r. komisja wszczęła formalne postępowanie wyjaśniające w tej sprawie, w związku z czym czeski urząd ochrony konkurencji zawiesił toczące się przed nim postępowanie. W październiku 2017 r. RegioJet, w ramach powództwa o odszkodowanie, złożył wniosek o ujawnienie dokumentów, które jego zdaniem znajdowały się w dyspozycji spółki České dráhy, w związku ze wspomnianym zachowaniem antykonkurencyjnym. W grudniu 2018 r. czeski sąd zawiesił postępowanie o odszkodowanie do czasu wydania przez Komisję decyzji dotyczącej naruszenia, którego miała dopuścić się spółka České dráhy.

Czeski sąd najwyższy przedstawił Trybunałowi Sprawiedliwości szereg pytań dotyczących wykładni dyrektywy w sprawie dochodzenia roszczeń odszkodowawczych z tytułu naruszenia prawa konkurencji w odniesieniu do ujawniania dowodów w tego rodzaju postępowaniach. W szczególności czeski sąd najwyższy dąży do ustalenia, czy sądy krajowe mogą nakazać ujawnienie dokumentów dotyczących domniemanego naruszenia prawa konkurencji, w sytuacji gdy postępowanie leżące u podstaw tego nakazu i odnoszące się do powództwa o odszkodowanie z tytułu owego naruszenia zostało zawieszone do czasu wydania decyzji przez Komisję.

W wyroku w sprawie C-57/21 trybunał przypomniał przede wszystkim, że sąd krajowy nie może wydać decyzji, która pozostawałaby w sprzeczności z decyzją rozważaną przez komisję w trakcie postępowania, które instytucja ta wszczęła ze względu na domniemane naruszenie prawa konkurencji Unii. W tym względzie trybunał wyjaśnił, że jeśli wymóg ten jest spełniony, to sąd krajowy może, co do zasady, nakazać ujawnienie dowodów na potrzeby postępowania o odszkodowanie odnoszące się do takiego naruszenia, nawet jeśli postępowanie to zostało zawieszone do czasu wydania przez Komisję decyzji w przedmiocie tego naruszenia.

Sąd krajowy powinien jednak upewnić się, że ujawnienie dowodów jest rzeczywiście niezbędne i proporcjonalne z punktu widzenia oceny danego żądania odszkodowawczego. ( Źródło: Prawo.pl dla LEX z dn. 12.01.2023 r./HW)